دریاچهها و چشم اندازهای سواحل
• جزایر آشوراده، سه جزیره کوچک در ساحل دریای خزر
• گیسوم تالش
• شبه جزیره میانکاله در مجاورت جزایر آشوراده
• خلیج حسینقلی یا غازانقلی، ریزشگاه رود اترک در ساحل دریای خزر
• مرداب انزلی
جزیره خارک (از جزایر مرجانی)
• دریاچه دوخواهران، شمال دشت لار
• دریاچه تار و هویر، غرب فیروزکوه و شرق دماوند
• دریاچه سما (ولشت)، در ناحیه شمالی مرزنآباد و بخش کلاردشت
• دریاچه خلنو، مرز استان تهران و مازندران و انتهای دره بزرگ وارنگرود
• دریاچه گهر، در جناح غربی رشته اشترانکوه و جنوب تنگه تاپاله
• دریاچه آوان، استان قزوین و شمال دره الموت
• دریاچه نئور، مرز استان اردبیل و گیلان در دامنه قلههای تالش
• دریاچه فصلی گل، جنوب بلداجی در استان سیستان و بلوچستان
بیابانها
• شهر سوخته
• کویر بزرک نمک در حد فاصل خور و طبس با نمایی از پلی گونهای نمک
• برخانهای زیبای خور و بیابانک
قلهها و ارتفاعات
• قله دماوند، بلندترین نقطه میانی قوس بزرگ شمالی موسوم به البرز، عظیمترین مظهر آتشفشانی قدیم
• قله سهند
• قله سبلان
• آتشفشان تفتان
• قله الوند(گلپايگان)
• قله تکهقیهسی
• قله دوشاخ زنجان
• قله سندان زنجان
چشمههای آب گرم
معروفترین چشمههای آب گرم به قرار زیر میباشد: آب گرم لاریجان، چشمه گوگردی اسک، چشمههای گوگردی رامسر، چشمهٔ آبگرم فردوس، چشمه معدنی استراباکو و عمارت در جاده هراز، چشمههای سادات محله، سرعین، پیله دره، سردابه و بوشلی در استانهای اردبیل و آذربایجان، چشمههای گرمسار، خرقان، آب ترش، حسنک و … در استان مرکزی، آب گرم سمنان
پدیدههای زمینشناسی
• فرسایش در رسوبات نئوژن در گستره مکران، پیرامون جاسک
• بازالتهای منشوری، شرق قله دماوند، شمال پلور، البرز مرکزی
• بازالتهای منشوری، تربت حیدریه،
غارها
• الف) غارهای حاصل از زلزله یا چین خوردگی
• ب) غارهای بادی و یخی
• ج)غارهای دست کن
• د) غارهای معروف
الف) غارهای حاصل از زلزله یا چین خوردگی
• غار اسپهبد خورشید، در ناحیه دوآب سوادکوه، یکی از بزرگترین طاقهای دنیا، ناشی از چین خوردگی
• غار ایوب، در شهر بابک و در نزدیکی روستاهای دهج و طزرج، در اتر جریان گدازههای آتشفشانی
• چاه ارازه یا چاه دیو، در روستا آب سنجد باقر آباد و بین شهرهای نطنز و مورچه خورت
ب) غارهای بادی و یخی
• غار یخ مراد، واقع در قریه بزرگ شاه پل در جاده مخصوص تهران چالوس، از جمله غارهای بزرگ و در نوع خود بسیار با ارزش
ج)غارهای دست کن
• کافرکلی یا خانه کافر، مجموعه آبادی اسک، دره سرره، مجموعه بند کنار، مجموعه دره آینه منون، مجموعه ۴ تن، مجموعه دره نیاک، مجموعه کنارانجام، مجموعه پلمون، مجموعه گزنه، مجموعه کهرود، مجموعه کیان، مجموعه پنجاب، واقع در طول دره هراز از آبادی اسک تا پنجاب به طول ۴۲ کیلومتر
• غار کوگان، در خرم آباد
• غار کرفتو، واقع در جنوب غربی شهر تکاب و در مسیر شهر سقز
• غار قلعه جوق، در مسیر جاده ساوه به همدان در ۲ کیلومتری آبادی قلعه جوق
• مهرابهها (نیایشگاههای مهری)، در جنوب شرق مراغه و در دهکده ورجودی
• غار نیاسر، در روستای بزرگ و خوش منظره نیاسر در شمال غربی کاشان
د) غارهای معروف که عبارتاند از:
• غار علیصدر، همدان
• غار کتله خور، خدابنده در ۸۶ کیلومتری مرکز شهرستان
• غار پراو، در شمال شرق کرمانشاه و دامنه کوه پراو
• غار ترنگ، در شهرستان بافت و روستای طرنگ
• غار مغان، در جنوب شرق مشهد و در دره دامغان
• غار رود افشان، در امتداد جاده فیروزکوه و نرسیده به دلیچای
• غار چال نخچیر، واقع در شمال شرقی شهرستان دلیجان و نزدیک به راه دلیجان نراق
• غار کهک، واقع در راه دلیجان اراک، در محل دوراهی سلفچگان و مجاور روستای کهک
• غار کبوتریا هامپوبیل، در جنوب شرقی مراغه و در مجاورت روستای موردی چای
• غار پرقیستان، در منطقه عمومی اسفراین و در مجاورت روستای گسک
• غار بزرگ شاپور ساسانی و مجسمه