نزدیک به یک هفته به آغاز پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ، معادن و صنایع وابسته اصفهان مانده است. این رویداد در شرایطی برگزار می‌شود که صنعت سنگ تزئینی ایران روزهای خوبی را تجربه نمی‌کند و از سنگینی رکود ساخت‌وساز در کشور در رنج است.
نزدیک به یک هفته به آغاز پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ، معادن و صنایع وابسته اصفهان مانده است. این رویداد در شرایطی برگزار می‌شود که صنعت سنگ تزئینی ایران روزهای خوبی را تجربه نمی‌کند و از سنگینی رکود ساخت‌وساز در کشور در رنج است.البته تنها رکود ساخت‌وساز نیست که این صنعت را آشفته کرده و در کل، صنعت سنگ تزئینی در ایران نیاز به دگرگونی‌های چشمگیر برای بازگشت به روزهای رونق دارد.
رشد کارآیی با ارتقای مدیریت
سیامک حاج‌سیدجوادی، بنیان‌گذار گروه سنگ حاج‌سیدجوادی است. او مدرک کارشناسی ارشد مهندسی معدن از دانشگاه پلی‌تکنیک تهران و کارشناسی ارشد رشته ام‌بی‌ای از دانشگاه پلی تکنیک میلان و تجربه‌ای بیش از ۲۹ سال فعالیت در صنعت سنگ دارد. حاج‌سیدجوادی همچنین بیش از ۲۰ سال است که مراوده مستقیم با مطرح‌ترین شرکت‌های ایتالیایی در زمینه صادرات، واردات و نمایندگی ماشین‌آلات و تجهیزات معدن داشته و اکنون نیز نمایندگی ۴ شرکت سنگ تزئینی ایتالیایی را در ایران دارد.
او در آستانه برپایی پانزدهمین نمایشگاه سنگ اصفهان در گفت‌وگو با صمت از آسیب‌های وارد به این صنعت می‌گوید و توضیح می‌دهد: تاکنون در ۱۰ دوره از نمایشگاه‌های سنگ اصفهان شرکت کرده‌ام اما ۳ سال است که ترجیح می‌دهم حضور نداشته باشم؛ علت این امر هم این است که کارآیی مورد انتظار از نمایشگاه حاصل نمی‌شود. این در حالی است که اصفهان از ظرفیت خوبی در این زمینه برخوردار است. در اصفهان بیش از ۲هزار و ۷۰۰ کارخانه سنگ مستقر است، در نتیجه انتظار می‌رود شمار غرفه‌ها و همچنین بازدیدکننده‌ها بیش از این باشد.
این کارشناس می‌افزاید: با چنین ظرفیتی انتظار می‌رود شبکه مدیریتی قوی‌تری بر این بخش حاکم باشد تا در نتیجه آن کارآیی بالا رود و تجربه ما از شرکت در این نمایشگاه این را نشان می‌دهد. البته اتاق بازرگانی تلاش‌هایی کرده اما این نهادها هم بیشتر دنبال منافع خود هستند تا تلاش برای رشد صنعت سنگ تزئینی. مسئله دیگر آن است که سنگ تزئینی در اصفهان، یک متصدی واحد ندارد و دست‌کم درحال‌حاضر ۱۵ واحد هستند که خود را در راس این صنعت می‌دانند و در عین حال یکدیگر را قبول ندارند.
حاج‌سیدجوادی در ادامه از پیشینه مدیریت خود در شرکت‌های سنگ ایتالیایی و حضور در بسیاری از نمایشگاه‌های سنگ در ایتالیا، ترکیه، چین، دوبی، قطر و… می‌گوید و می‌افزاید: ما یا می‌خواهیم برای رونق صنعت، نمایشگاه داشته باشیم یا نمی‌خواهیم؛ اگر می‌خواهیم داشته باشیم، پیش از هر چیز باید ببینیم هدف این است که نمایشگاه با ابعاد داخلی برگزار شود یا بین‌المللی یعنی مخاطب ما فقط داخلی است یا خارجی‌ها را نیز شامل می‌شود. خارجی‌هایی که هم‌اکنون به نمایشگاه‌های سنگ ایران به ویژه نمایشگاه تهران می‌آیند با هدف فروش ماشین حضور پیدا می‌کنند، در حالی که در نمایشگاه‌های تهران، شما خارجی نمی‌بینید که بخواهد از ایران سنگ بخرد و بررسی آمار بازدیدکننده‌های خارجی در نمایشگاه‌های سنگ ایران، موید این حرف است.
حاج‌سیدجوادی ادامه می‌دهد: مسئله دیگر، حضور کمرنگی است که تاکنون از شرکت‌های مستقر در اصفهان در نمایشگاه دیده شده است. چه دلیلی وجود دارد که از ۲هزار و ۶۰۰ کارخانه سنگبری و نزدیک ۸۰۰ معدندار بزرگ ایران در اصفهان مستقر باشند اما فقط ۲۰ تا ۳۰ شرکت در این نمایشگاه حضور پیدا کنند؟ دلیل کمرنگ بودن حضور آنها این است که کارآیی که انتظار می‌رود وجود ندارد. برج‌سازها و معمارهای ایرانی باید بازدیدکنندگان اصلی این گونه نمایشگاه‌ها باشند که این‌گونه نیست و آنها هم با روابطی که دارند با چند شرکت محدود در کشور، کار و از آنها خرید می‌کنند.
وی در ادامه به تاثیر رکود حاکم بر صنعت ساخت‌وساز و صنعت سنگ تزئینی کشور می‌پردازد و در این باره توضیح می‌دهد: مسئله بسیار مهم‌تر آن است که صنعت سنگ درحال‌حاضر در رکود سنگین اقتصادی به سر می‌برد؛ رکودی که از ۶ سال پیش آغاز شده و حالا به اوج خود رسیده است. این رکود، هم برآمده از رکود ساخت‌وساز در کشور است و هم برآمده از آنکه شهرداری‌ها از شمار نماهای سنگی کم کردند و مصرف سنگ تزئینی پایین آمد. حاج‌سیدجوادی در ادامه، به هماهنگی نداشتن نیاز بازار داخلی و خارجی با محصول کارخانه‌های داخلی اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: درحال‌حاضر بسیاری از کارخانه‌های سنگ، ذخایر زیادی در ابعاد سنتی دارند و تقاضایی برای آنها وجود ندارد. علاوه بر اینها، تقاضای بخش معماری از سایزهای کوچک مانند ۴۰ سانتی‌متر طول و ۴۰در ۴۰ و ۶۰ در ۶۰ به اِسلب تغییر کرده، در حالی که نزدیک به ۹۰درصد کارخانه‌های سنگ ایران نمی‌توانند بالای ۶۰ سانتی‌متر تولید کنند، این درحالی است که تقاضا برای سنگ مرسوم وجود دارد. در پی این اتفاق‌ها، آمار تولید کارخانه‌ها در مقایسه با ۵ یا ۶ سال پیش تا ۵۰درصد کاهش داشته است.
این کارشناس در ادامه، از موانع برآمده از تحریم‌ها می‌گوید و در این باره اظهار می‌کند: همچنین صادرات سنگ ایران بسیار مهم است که تحریم‌ها در این بین مانع بزرگی بر سر راه صادرات به شمار می‌آیند. مسئله دیگر، هزینه حمل‌ونقل زمینی است که افزایش سرسام‌آوری را در سال گذشته و جاری میلادی تجربه می‌کند و در نهایت، نرخ تمام شده سنگ را بالا می‌برد و امکان رقابت را با دیگر کشورها به ویژه ترکیه پایین می‌آورد.
وی در پایان می‌گوید: مجموع این عوامل، تقاضا را برای سنگ ایران پایین می‌آورد، صنعت هم رشدی را که شایسته آن است تجربه نمی‌کند و نمایشگاه هم رونق مطلوب ندارد. در نهایت اینکه شهر اصفهان ظرفیت بسیار بزرگی دارد که در صورت بهره‌برداری درست از آن می‌تواند تبدیل به قطب کار شود.
هدف، حفظ برند است
سیدامین افراخته، مدیرفروش شرکت دقیق صنعت است. افراخته در گفت‌وگو با صمت از آمادگی این شرکت برای حضور در نمایشگاه پیش رو می‌گوید و توضیح می‌دهد: شرکت خصوصی «دقیق صنعت» در سال ۱۳۶۳ برپا شده و نخستین تولیدکننده چکش‌های حفاری درون‌چاهی یا به اختصار دی.تی.اچ (D.T.H) در کشور به شمار می‌آید و درحال‌حاضر تولیدکننده طیف گوناگونی از چکش‌هاست که از سایزهای ۳ تا ۱۸ اینچ را دربرمی‌گیرد. علاوه بر چکش‌های دی.تی.اچ، لوله‌های حفاری، رابط‌ها، سرمته‌ها، چکش‌های بالا، راک شاک و ارتعاش‌گیر، نام اقلام تولیدی ما است که در نمایشگاه پیش رو عرضه می‌شود. وی می‌افزاید: ما تنها مخترع چکش‌های حفاری در خاورمیانه و آسیا هستیم. فناوری تولید ما به طور کامل، بومی و طراحی و تولید آنها نیز منحصر به خود ما است. همچنین نخستین صادرکننده این اقلام از ایران به مقصد بسیاری از کشورهایی آسیایی و اروپایی به شمار می‌آییم. این محصولات در مراحل انفجار، استخراج و حفاری در معادن روباز کارآیی دارند. او درباره علت حضور شرکت در نمایشگاه می‌گوید: به دلیل رکود موجود در صنعت سنگ نمی‌توان از نمایشگاه انتظار اقتصادی چندانی داشت اما در نهایت باید برای حفظ برند در این گونه رویدادها حضور پیدا کرد. ثمن رحیمی راد/روزنامه صمت