مقاوم سازی بلوک های خرد و ترک دار، دارای روشهای متفاوتی است:
- تحکیم بلوک به صورت دستی
- روش Resin Lock
- روش محفظه سیکل فشار-خلاء جهت تزریق رزین اپوکسی به عمق بلوک (اتوماتیک)
لازم به ذکر است که بلوکهای ترمیم شده به این روشها، تنها برای قرار گرفتن در زیر اره و استحصال اسلب مناسب هستند.
- تحکیم بلوک به صورت دستی:
در این روش حداقل سه وجه بزرگتر بلوک باید کاملاً قواره شود، به گونه ای که از یک سطح به عنوان سطح صاف برای قرارگیری بلوک بر روی زمین استفاده شده و دو سطح صاف دیگر (که عمود بر سطح اول قرار دارند) جهت قرار گیری تخته های قاب گیری استفاده شوند. این دو سطح نهایتاً سطوح عمود بر تیغه برش را تشکیل می دهند. علت اینکه این سه وجه باید قواره شود این است که تخته هایی به عنوان قالب بر روی این وجوه قرار می گیرند که از آنها جهت ریختن رزین اپوکسی به دور بلوک استفاده می شود. سطح رویی بلوک نیز نهایتاً توسط رزین پوشیده خواهد شد.
در ابتدای کار بلوک به طور کامل شسته شده و پس از خشک شدن از یکی از سه سطح صاف خود بر روی یک ورقه تخته سه لا بر روی زمین قرار گرفته و توسط گوه هایی محکم می شود. در این مرحله تخته های چوبی با ضخامت 2 سانتیمتر و ارتفاع 10 تا 15 سانتیمتر بر روی یکدیگر و در سمت دیواره های بلوک به عنوان قاب قرار می گیرند. این تخته ها باید در حد امکان به بلوک نزدیک بوده و توسط تعداد کمی میخ یا ماستیک جامد به هم چسبیده شوند. باید دقت شود که مرحله ساختن قاب حول بلوک بسیار با حوصله انجام شود و همانطور که قاب در حال تکمیل و بالا رفتن است فضای مابین آن و بلوک با رزین اپوکسی پر شود تا هم در مصرف رزین صرفه جویی شده و هم شکل
همگن تری از بلوک به دست آید. بعد از قرار دادن هر کدام از تخته ها بر روی هم باید توجه شود که رزین از بین آنها خارج نشود. برای همین از ترکیبی از گل سنگ و رزین استفاده می کنند تا لایه های رزین به خوبی به هم بچسبند. در این مرحله گل سنگ به عنوان المان محکم کننده جهت چسباندن رزین جدید به لایه های پایینتر به کار می رود. رزین کاری تا سر ریز شدن رزین از بالاترین سطح بلوک ادامه می یابد.
میزان مصرف رزین اپوکسی در این روش حداقل صد کیلوگرم برای هر بلوک با وزن حدود 15 تا 20 تن است که این میزان بستگی به شکل بلوک ومهارت کارگر در نزدیکتر ساختن قاب به بلوک متفاوت است. مراحل ساختن قاب بستگی به میزان مهارت کارگر بین 1 روز تا نصف روز زمان می برد. هر چند برای کمتر ساختن این زمان می توان از تخته های چوبی با ارتفاع 5/0 متر مخصوص استفاده نمود. بسته به شرایط دما و رطوبت این بلوک قاب گرفته شده حداقل یک روز قبل از بریده شدن باید آماده شود. باید توجه شود که برای جلوگیری از اثرات انبساط و انقباض ناشی از استفاده از تخته نم دار حتماً باید از تخته خشک استفاده شود.
مشکل عمده ای که در حین برش بلوک با این روش وجود دارد این است که تیغه های برش سنگ به سختی بر روی چوب کار می کنند و این مشکلی است که در حین ورود و خروج تیغه وجود دارد. اسلب به دست آمده از این روش قواره و قاب گرفته شده بوده و آماده قرار گرفتن زیر ساب است. با توجه به قابی که در دور تا دور این اسلب به وجود آمده است، احتمال شکستن آن در جابجایی و حین پروسه پولیش به مراتب کمتر می شود که این موضوع قابل توجهی است. رزین اپوکسی مورد استفاده در این روش دارای ویسکوزیته Cps 600-300 در دمای C °25 است و زمان سخت شدن آن حدود 60-50 دقیقه می باشد. در صورت استفاده از سنگ سفید باید از رزینی استفاده کرد که به مرور زرد رنگ نشود.
- روش Resin Lock:
یک تکنولوژی خاص جهت مقاوم سازی و ترمیم بلوکهای دارای ترک و خرد است که در آن از نوع خاصی از رزین اپوکسی استفاده می شود. این رزین توسط یک پمپ مخصوص بر روی سطوح دور تا دور بلوک (4 سطح) اسپری شده و یک قاب محافظ دور تا دور آن ایجاد می کند تا باعث افزایش مقاومت بلوک جهت جلوگیری از شکستن آن در طی حمل و برش و همچنین افزایش مقاومت اسلب حاصله در طی حمل شود. باید توجه شود که قبل از اسپری کردن رزین سطح بلوک کاملاً شسته و خشک شده باشد.
مشخصات این رزین عبارتند از:
- امکان خشک شدن بسیار سریع
- امکان عملکرد بر روی سطوح عمودی
- قابلیت خشک شدن حتی در مناطق سرد سیر
- همچنین پمپ مخصوص امکان ترکیب هر دو بخش رزین اپوکسی و هاردنر آن را در حین اسپری کردن دارد. خاطر نشان می سازد هر بلوک برای آماده شدن جهت حمل یا برش به حدود 24 ساعت زمان نیاز دارد.
باید توجه شود قاب محافظ دور بلوک نهایتاً به عنوان قاب محافظ دور هر اسلب در می آید. بنابراین قبل از شروع به کار باید به این نکته توجه نمود و بر مبنای راه مورد نظر برای برش سطوح قاب را انتخاب کرد.
در این روش هر متر مربع از سطح بلوک حدود 7 کیلوگرم رزین نیاز دارد که با احتساب قیمت 5/4 یورو برای هر کیلوگرم از رزین فوق، قیمت تمام شده رزین در هر متر مربع اسلب با ضخامت 3 سانتیمتر حدود 3 یورو و در هر متر مربع اسلب با ضخامت 2 سانتیمتر حدود 2 یورو است. ضمن اینکه میزان مصرف رزین در 4 وجه از 6 وجه یک بلوک با ابعاد عادی حدود 80 کیلوگرم است.
- محفظه سیکل فشار-خلاء جهت تزریق رزین اپوکسی به عمق بلوک (روش اتوماتیک):
درصورت در اختیار داشتن معادنی با بلوکهای با ارزش اما خرد، مانند مرمر، سنگهای به دست آمده به دلیل ترکها و درزهای زیاد، در حین برش و فرآوری به میزان زیادی خواهند شکست. به همین دلیل روشی ابداع شده است که با تزریق رزین به اعماق درزهای متصل به سطح، نقش موثری در حفظ مقاومت سنگ و سلامت آن خواهد داشت.
این روش با شستن بلوک با آب پر فشار شروع می شود. پس از آن بلوک در کوره خشک کن قرار می گیرد. پس از آن همانگونه که در تصاویر ارائه شده مشاهده می شود بلوک به طور کامل توسط پوششهای خاص پلاستیکی پوشش داده شده و پیچیده می شود. در این مرحله توسط نازل هایی که به داخل این پوشش راه دارند، رزین اپوکسی توسط پمپ به داخل بلوک تزریق می شود. این پمپ در حین تزریق رزین اپوکسی و هاردنر آنرا با یکدیگر ترکیب می کند. پس از این مرحله بلوک در محفظه خاصی که قابل مشاهده در تصاویر است قرار گرفته و حدود 4 تا 6 ساعت تحت سیکل فشار – خلاء قرار می گیرد. پس از این مرحله بلوک در کوره پخت قرار می گیرد. این کوره توانایی کار همزمان بر روی 4 بلوک با ابعاد 3.3×2×2 متر را دارد. میزان مصرف رزین در این روش حدود یک سوم دیگر روش ها بوده و حدود 10 کیلوگرم در هر متر مکعب از بلوک است و کل زمان آماده سازی نهایی هر بلوک حدود 48 ساعت زمان می برد. خاطر نشان می سازد این تزریق رزین تنها درزها و ترکهایی را در بر می گیرد که راهی به سطح داشته باشند و همانطور که در ابتدای مقاله و به کمک تصویر توضیح داده شد درزهای بدون راه به سطح پر نشده باقی خواهند ماند.
هر چند که استفاده از این تکنولوژی به جهت نفوذ عمیق تر رزین، بلوکهایی مقاوم تر تحویل می دهد، اما به دلیل استفاده از تجیزات و ماشین آلات خاص، تنها برای بلوکهایی با ارزش بالا کاربرد دارد.
