دبیر انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین‌آلات سنگین معدنی بیان کرد: ورود ماشین‌آلات به‌صورت قانون مشخص و بخشنامه‌ای هنوز کاملاً شفاف نیست. ازآنجایی‌که امروز نرخ ارز به‌شدت بالا رفته است تقاضا برای واردات کم‌شده و واردکنندگان تمایلی برای واردکردن ماشین‌آلات ندارند.
با وجود تصویب مصوبات مجلس شورای اسلامی برای آزاد‌سازی ورود ماشین‌آلات معدنی و برطرف‌کردن موانع هنوز واردات ماشین‌آلات روند ثابتی ندارد. فرسودگی و بالابودن هزینه استخراج ماشین‌آلات قدیمی معادن را با مشکلاتی فراوانی همراه کرده است و شرکت‌های معدنی نمی‌توانند برحسب نیازشان واردات داشته باشند.
عبدالرضا صالحی، دبیر انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین‌آلات سنگین معدنی، در این رابطه به گفت: ورود ماشین‌آلات به‌صورت قانون مشخص و بخشنامه‌ای هنوز کاملاً شفاف نیست؛ زیرا ورود ماشین‌هایی که نمونه تولید داخلی دارند ممنوع است و از طرفی تولیدکننده‌های داخلی توان تأمین بازار را ندارند و برای برخی از تولیدکنندگان داخلی ادعای تأمین بازار در حد فرضیه مانده است.
صالحی با اشاره به بالارفتن بی‌رویه نرخ ارز انتقاد کرد: ازآنجایی‌که امروز نرخ ارز به‌شدت بالا رفته است، تقاضا برای واردات کم‌شده و واردکنندگان تمایلی برای واردکردن ماشین‌آلات ندارند.
وی افزود: بخشنامه‌های متناقض و قانون‌های آزار‌دهنده واردکننده را خسته و مأیوس می‌کند. یک واردکننده به طور مثال برای گرفتن ارز باید ٣۵ تا ٤٠ روز و با سختی در صف ارز بماند؛ بعد از گرفتن ارز باید هزینه‌ای پرداخت کند تا بتواند آن را به کشور ثالث انتقال دهد.
وی با بیان اینکه بحث رانت‌خواری در ورود ماشین‌های دست‌دوم امری شایع در هر صنعتی بوده و هست، گفت: وزارت صمت قصد دارد از واردات ماشین‌آلات حمایت کند و آن را در اولویت قرار دهد؛ ولی در عمل این‌گونه نیست؛ زیرا اجازه ورود ماشین دست‌دوم صادر می‌شود؛ اما برای ماشین‌های نو این امکان وجود ندارد؛ درحالی‌که بسیاری از شرکت‌ها از این قضیه سوءاستفاده و رانت‌خواری می‌کنند.
صالحی یادآور شد: در این زمینه وجود نمایندگی شرکت‌ها که شناخت بیشتری از ماشین‌آلات الزامی است تا با تحقیقات بیشتر بتوانند ماشین الات دست‌دوم و باکیفیت را وارد کنند.
صالحی با اشاره به بالابودن عمر میانگین ماشین‌های معدنی اظهار داشت: طبق آمار عمر میانگین ماشین‌آلات معادن، بالای ١٨ سال است و برای پایین آوردن عمر میانگین ماشین‌آلات نیاز به ورود بیست و پنج هزار ماشین نو است.
وی افزود: درحالی‌که اگر ماشین‌های دست‌دوم و کارکرده وارد شوند علاوه بر اینکه کمکی به کاهش پایین آوردن عمر میانگین نمی‌کند؛ بلکه مانع ورود تکنولوژی جدید با مصرف سوخت کم‌تر هستند.
وی با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌آلات معدنی ایران، هپکو است که به طور اختصاصی ماشین‌آلات معدنی را تولید نمی‌کند؛ بلکه تجهیزات صنایع دیگر را هم تأمین می‌کند گفت: به هر قیمت حمایت از تولید داخل باعث شده که از داشتن ماشین‌های باکیفیت محروم باشیم، هپکو هم مانند دیگر شرکت‌های تولیدکننده برای تهیه قطعات با مشکلات واردات مواجه است و نمی‌تواند نیاز بازار را تأمین کند و در کنار آن معدن‌کاران به دنبال استفاده از دستگاه‌های باکیفیت و استاندارد خارجی هستند.
وی در پاسخ به اینکه برای ورود ماشین‌هایی که نمونه داخلی ندارند چه مشکلاتی وجود دارد، گفت: با جود مصوبه‌ها و تصمیمات اخیر دولت برای آزادکردن ورود ماشین‌آلات، بازهم سختی‌های فراوانی در این راه وجود دارد؛ پیچیدگی‌های ثبت سفارش تا تهیه ارز و سختی‌های واردات باعث می‌شود که سرمایه‌گذار مدت‌ها سرمایه خود را در این راه کنار بگذارد یا بخواباند.
وی ادامه داد: به طور مثال چندی پیش توسط سازمان ملی استاندارد ایران، اجازه ترخیص ماشین معدنی داده نمی‌شد و باید تست موتور انجام می‌شد. هنگامی‌که اقدام به گرفتن تست موتور داشتیم، هیچ شرکت یا مرکزی وجود نداشت که بتواند این مورد را بررسی کند. بعد از شش ماه دوندگی توانستیم ممنوعیت این تست را کنار بزنیم و ماشین را ترخیص کنیم.
وی بیان داشت: قوانین دست‌وپاگیری که برای واردکننده و استفاده‌کننده وجود دارد، واردکننده را خسته و ناامید می‌کند. به نظر می رسد برای بررسی این چالش ها نیازمند تشکیل کارگروهی تخصصی هستیم.
منبع: معدن‌نامه